Betounico
Betonica officinalis
Lamiaceae Labiaceae
Autre noum : Betouino.
Nom en français : Bétoine officinale.
Descripcioun :La betounico trachis dins li bos fres coume li blachiero. Se recounèis à soun enflourejado di flour sarrado qu'escoundon la cambo e à si fueio amé de gròssi dènt redouno. La baso de la tijo èi souvènt torso.
Usanço :Li fueio e li flour soun couneigudo pèr èstre vertuouso pèr desencoumbra li brouncho, ajuda à digeri, sougna li plago e tambèn èstre febrifujo. La racino èi purgativo e fai raca (emetico).
Port : Erbo
Taio : 10 à 80 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Betonica
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 1 à 1,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu - Autouno
Sòu : Si (Ca)
Autour basso e auto : 0 à 1800 m
Aparado : Noun
Mai à óutobre
Liò : Blachiero
- Bos fres
- Pelouso
- Relarg à jóuinis aubret
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Betonica officinalis L., 1753
(= Stachys officinalis (L.) Trévis., 1842 )
Pirolo(-pichouno)
Pyrola minor
Ericaceae
Nom en français : Petite Pirole.
Descripcioun :Aquelo pirolo trachis dins li pinedo, li sapiniero e li champino sus sòu séusous. Fai de fueio basalo à limbe pulèu redoun à óuvale que pòu faire fin qu'à 1,5 cm. Li flour soun pichouno de 5 à 8 mm alor que l'enflourejado èi longo de 2 à 8 cm. Se destrìo dis àutri pirolo que soun estile èi pas torse e que se vèi pas à la flourido, au contro de Pirola media. Coumpara emé li pirolo di gènre Orthilia e Monenes.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Erbo
Taio : 10 à 20 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Pyrola
Famiho : Ericaceae
Ordre : Ericales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 5 à 8 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto : 100 à 2200 m
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Pinedo
- Sapiniero
- Champino
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Pyrola minor L., 1753